
شب انبوی، شب بوی یا منثور گلی که در شب بو میدهد و در روز بو ندارد و آن اقسامی دارد. (فرهنگ نظام).
این گیاه برگهایش سبز روشن و گلش معطر و زرد وبه الوان دیگر نیز میباشد. میوه اش خورجین و پوشیده از کرکهای کوتاه است . در این گیاه «آلکالوئیدی» به نام «کری ئین» و «گلوکزیدی» به نام «کرانتین» یافت میشود که به مقدار فراوان در دانه گیاه موجود است.
دانه شب بو دارای روغنی است به مقدار زیاد که شامل اسیدهای : «اروسیک» و «لینولئیک» و «لینولنیک» میباشد. سابقاً در پزشکی این گیاه را در مورد سقط جنین بکار میبردند. شقاری، شمشم، خمخم، خیرو، خیری و شب بوی نام دارد. بیخ شب بو را که به نام علف مریم نیز خوانده میشود، با این گیاه متفاوت است. (فرهنگ فارسی معین و نیز رجوع شود به گیاهشناسی گل گلاب ج ۱ ص ۲۰۷)
* شب بوی انگلیسی؛ گیاهی است از تیره صلیبیان که آن را علف سیر نیز گویند. ارتفاعش بین ۳۰ تا ۵۰ سانتیمترو قسمتهای تحتانی آن کمی کرک دارد. ریشه و برگ این گیاه اگر در بین انگشتان فشرده شود بوی سیر از آن استشمام میشود و در اکثر نقاط ایران میروید. دیگر نامهای آن: سیرک، حشیشه القثوم، سیرج و صارمساق اوتی است. (فرهنگ فارسی معین)
* شب بوی زرد؛ نوعی شب بو که دارای گل زرد است و بعلت زیبایی گلهایش بیشتر از انواع دیگر مورد توجهاست. خیری اصفر. منثور اصفر. منظور از گل خیری که در ضمن اشعار گویندگان ادوار مختلف پارسی زبان آمده، همین گل است زیرا گلهایش دارای رنگ طلایی و تلالو خاصی است. (فرهنگ فارسی معین)
* شب بوی سلطانی؛ گونهای شب بو که دارای گلهای زرد یا بنفش است و برگهایش دانه یی میباشد و ارتفاعش بالغ بر یک متر میشود و پایا است. دیگر نامهای آن: شب بوی باغی، شب بوی درختی، منثور بری، خیری، و اصفر. (فرهنگ فارسی معین)
* شب بوی دریایی؛ گونهای شب بو که دارای گلهای نسبتاً درشت بنفش قرمزرنگ است و تکثیرش بوسیله تخم به عمل میآید. (فرهنگ فارسی معین - رجوع به شب بوی سلطانی شود)
* شب بوی هراتی؛ گونهای شب بو که دارای برگهای دراز و گلهای خوشه یی ارغوانی است عطر گلهای این گونه شب بو از دیگر انواع بیشتر است. تکثیر این گیاه بوسیله پاجوش و گاهی بوسیله تخم است. دیگر نامهای آن: منسور، منثور، منسوب، گل عروسان، گل عروسون و شب بوی خانمی است. (فرهنگ فارسی معین).
گل شب بو از انواع گیاهان زیبا با عطری خوش و قابلیت کاشت آسان در فضای آپارتمان است.
دمای اتاق باید خنک باشد. بهترین زمان برای کاشت این گیاه اوایل بهار یا اواخر زمستان است.
دانه ها را در عمق چهار سانتی متری خاک بکارید؛ و حداقل فاصله بین دانه ها بهتر است ۱۵ تا ۲۰ سانتی متر باشد.
گلدان ها را در هفته حداقل سه تا چهار بار آبیاری کنید. برای زهکشی بهتر می توان، دو یا سه سوراخ در کف گلدان ها ایجاد کرده و از یک زیر گلدانی بزرگ استفاده کرد. مناسب ترین PHخاک، برای رشد بهتر گیاه، شش تا هفت و نیم است. توصیه می شود خاک گلدان را هر سال یکبار با بارورکننده های گیاهی مخلوط کنید.
استفاده از بارورکننده های گیاهی غنی از پتاسیم و نیتروژن توصیه می شود.
به گفته پژوهشگر گياهان دارويي، شب بوي صحرايي گياهي يک ساله از خانواده شب بوست که در زيستگاه هاي جنوبي استان مانند مختاران، عرب خانه و مراتع شمال و غرب استان قابل مشاهده است.مهندس«پويان» با بيان اين که گل شب بوي صحرايي داراي مواد رنگي بوده و اندام هاي هوايي آن حاوي اسانس روغني است، افزود: در اين گياه آلکالوئيدها و گلوکزيدها هم وجود دارد.وي درباره خواص درماني شب بوي صحرايي توضيح داد: گل و برگ اين گياه در مصارف دارويي مورد استفاده قرار مي گيرد به عنوان مثال دم کرده آن مدر و نرم کننده سينه است و براي تحليل ورم مفاصل هم مي توان از اين گياه دارويي استفاده کرد.وي درباره روش هاي شناسايي اين گياه دارويي عنوان کرد: شب بو، گياهي است به ارتفاع کم که بيشتر از قاعده منشعب مي شود و پهنک آن مستطيلي و حاشيه برگ دندانه دار و موجي شکل و داراي گل هاي سفيد رنگ است که پس از مدتي زردرنگ مي شود. به گفته وي ميوه شب بوي صحرايي هم کرک آلود است که کرک ها در انتها دوشاخه مي شود.